# 55 # 56 # 57 # 58 # 59 # 60 # 61 # 62 # 63 # 64 # 65 # 66 # 67 # 68 # 69 # 70 # 2021|1 # 2021|2 # 2021|3 # 2021|4 # 2022|1 # 2022|2 # 2022|3 # 2022|4 # 2023|1 # 2023|2 # 2023|3 # 2023|4 # 2024|1

Januari - Februari - Maart 2018

Het ex libris in het ex libris aflevering 2

Karl Vissers

In dit vervolg op aflevering 1 in Boekmerk 58, waarin ex librissen werden voorgesteld waarin duidelijk identificeerbare andere ex librissen zijn afgebeeld, worden boekmerken onder de loep genomen waarin ex librissen worden geruild, bekeken, bestudeerd en ingekleefd. In een paar uitzonderlijke bladen wordt het beeld van het ex libris verdubbeld.

Een markant ex libris

Dirk Mattelaer

Voor deze rubriek nodigen we gastschrijvers uit die een eigen ex libris toelichten of een bijzonder stuk uit hun collectie.

Het werd dit keer een boeiend verhaal over een pentekening uit (wellicht) 1898 van de bekende Waalse kunstenaar Armand Rassenfosse (1862-1934). Het toont in art-nouveaustijl het dramatische moment wanneer de Dood de een jonge naakte vrouw met de haren meesleurt.

Het werd gemaakt voor Alex von Winiwarter. Diens familie kon en kan op heel wat aanzien rekenen. Alexander maakte naam in de medische wereld, o.m. als patholoog. Hij was zeer geïnteresseerd in de plastische kunsten en telde heel wat vrienden onder de schilders van zijn tijd.

Het kinderex-libris: een onontgonnen terrein of een vruchtbare bodem?

Jack van Peer

Het Graphiabestuur heeft een actieplan voor verjonging op touw gezet. Door te focussen op de kunstopleidingen enerzijds en de bibliotheken anderzijds, wil het op termijn de jongeren in het vizier krijgen en hen warm maken voor het ex libris, het gebruik en het verzamelen ervan.

In deze optiek zal ons tijdschrift dit jaar aandacht schenken aan het ex libris dat voor kinderen wordt gemaakt. In dit eerste deel zijn we op zoek gegaan naar ex librissen die grafici ooit voor hun rechtstreekse afstammelingen hebben gerealiseerd.

Het werd eerder een speurtocht dan een zoektocht, maar dank zij tal van binnen- en buitenlandse collega-verzamelaars werd toch nog een behoorlijk uitgebreide selectie samengebracht.

De linosneden van Steph Heyvaert

Karl Vissers

In de catalogus van de laatste internationale wedstrijd van het IEC van Sint-Niklaas werd de linosnede Veldkrekel van de Vlaamse Steph Heyvaert opgenomen. Het was ons voldoende aanleiding om de grafica te contacteren.

Stephs favoriete techniek is ongetwijfeld de linosnede, ook al werkt ze eveneens in diepdruk en met gemengde technieken. Haar werk baseert ze doorgaans op structuren die ze terugvindt in de natuur.

Dirk Mattelear: het ex libris in handen van een medicus

Jack van Peer

Reeds eerder werden teksten van hem, vooral met historische achtergrond, in ons tijdschrift opgenomen. Telkens weer komt een minutieuze precisie aan de oppervlakte. De chirurgische nauwkeurigheid waarmee ieder detail microscopisch wordt uitgeplozen en wetenschappelijk wordt onderbouwd, is lovenswaardig.

Onze drang om ook eens zijn habitat te verkennen was groot, ook al vreesden we dat we tegen een onstuitbare woordenvloed van deze eminente ex-librisverzamelaar en –kenner zouden moeten opboksen. Maar uiteindelijk vond er een heel soepel, openhartig en verhelderend interview plaats.

Josef Werner: een Europese topper

Karl Vissers

Deze Duitse graficus behoort al jaren tot de top van de hedendaagse Europese ex-librisontwerpers. Hij werd in 1945 in Kraslice (Tsjechië) geboren, maar emigreerde in 1968 naar Duitsland.

Hij is ondertussen een specialist geworden: zijn diepdrukken zijn van uitzonderlijk hoog technisch niveau. Maar het is toch zijn vertelstijl die zijn etswerk zo bijzonder maakt: zijn poëtische beelden zijn telkens een symbiose van realiteit en fantasie, en bevatten zowel maatschappijkritische boodschappen als fijnzinnige humor.

Konstantin Antioukhin: een reus in de grafiekwereld

Karl Vissers

Deze diepdrukkunstenaar is uitgegroeid tot een van de grote ex-librisontwerpers van onze tijd: een goede reden om terug te blikken op zijn werk en om vooral zijn recente boekmerken in de aandacht te brengen.

Bij de verzamelaars, staat hij bekend als de graveur van erotische thema’s: het merendeel van Antioukhins ontwerpen heeft een erotische grondslag.

Kinderen en ex librissen: een selectie uit de collectie van het IEC

Lu Boeykens

Het gebruik en het verzamelen van ex librissen met de bijhorende thema’s en opdrachten behoort veelal tot de wereld van de volwassenen. Toch zien we vanaf het eind van de negentiende en het begin van de twintigste eeuw ook kinderen in beeld verschijnen in de grotere ex-libriscollecties.

Dit hangt samen met de positie van het kind in de maatschappij en de aandacht voor het welzijn van kinderen. In de boeken en tijdschriften over het ex libris komt het kinderex-libris af en toe aan bod in een langer of korter artikel.

In 2018 zet Graphia het thema in de belangstelling. Dat is voor het IEC meteen een duidelijke aansporing om te onderzoeken welke fraaie exemplaren ze uit de collectie kunnen opdiepen met het thema Kinderen en het ex libris.

Recente ex librissen

De redactie

In iedere uitgave worden een 10-tal recente ex librissen gepubliceerd die op diverse ruilmomenten werden ontdekt.

Ik zou wel eens weten

Cyriel Gladines

We vroegen aan Cyriel Gladines om het ontwerp toe te lichten van het ex libris Mijn oordeel dat Günther Hujber in 2015 voor hem etste. Daarin neemt de graficus namelijk een vreemd loopje met een populaire Griekse mythe.

Dit is mijn boek

Joodse ex-libriscultuur in Nederland door Jan Aarts en Chris Kooyman

Boekrecensie door Karl Vissers

Het titanenwerk dat Jan Aarts en Chris Kooyman hebben geleverd, verdient waardering en ontzag. Verder mag de uitgeverij die met hen in zee ging, De Buitenkant uit Amsterdam, een pluim krijgen voor de manier waarop ze het boek heeft vormgegeven.

Jaarlijks abonnement, 4 nummers van Graphia

België: € 50

op rekening
IBAN BE92 0689 4147 1923 Belfius op naam van:

Graphia vzw.
Bruin de Beerlaan 23
9111 Belsele
België

andere landen: € 60

bij voorkeur in EURO op rekening
IBAN BE92 0689 4147 1923 Belfius
op naam van:

Graphia vzw.
Bruin de Beerlaan 23
9111 Belsele
België

De volledige artikels kan je lezen in Graphia, tijdschrift voor ex-libriskunst, nummer 59.

Dit prestigieuze tijdschrift in kleurendruk en in A4- formaat is één van de belangrijkste documentatiebronnen over ex-libriskunst in de Nederlandse taal.

Het verschijnt vier keer per jaar. Elke aflevering telt minstens 48 bladzijden en ruim 90 kwaliteitsgetrouwe afbeeldingen.

In de teksten wordt werk van ex-libriskunstenaars voorgesteld, worden trends en activiteiten in de ex-libriswereld besproken en boekmerken inhoudelijk geanalyseerd.

Het blad wil vooruitkijken, maar vergeet niet terug te blikken op historische ontwikkelingen en oude bronnen. Boekmerk wordt eveneens in het buitenland verspreid met samenvattingen in het Duits, Engels, Frans en Italiaans.